Overeenkomst & Overdracht

Als de letter of intent (LOI) is getekend, is de inhoud van de daadwerkelijke overnameovereenkomst op hoofdlijnen ook duidelijk. In hoofdstuk 10 is tot in detail uitgewerkt hoe een goede overnameovereenkomst juridisch in elkaar steekt en waarop je exact moet letten. In dit hoofdstuk zullen we vooral focussen op het proces van de totstandkoming en de daaropvolgende succesvolle overdracht van de webshop.

7.1 Webshop verkoper

Zodra de due diligence is afgerond, bevestigt de koper allereerst de uitkomst. Zijn er belangrijke punten uitgekomen, dan kan dit gevolgen hebben voor de deal die in de LOI is vormgegeven. Deze gevolgen zullen eerst besproken moeten worden tussen koper en verkoper. Dat kun je zien als een kleine heronderhandeling. Plaats de zaken wel in perspectief: de eindstreep is inderdaad bijna in zicht, maar geef niet te snel toe. Er zijn kopers die de due diligence bijna standaard gebruiken voor een heronderhandeling. Zij zullen dus altijd wel iets ontdekken tijdens dit onderzoek, en zullen daarmee de prijs of de condities nog enigszins proberen te verbeteren. Dat kan reëel zijn, maar in sommige gevallen is het niet meer dan een tactiek. Met de deal in zicht zijn verkopers geneigd om (te) snel toe te geven aan extra eisen van de koper. Wees hier dus alert op. 

7.1.1 De verkoopovereenkomst

Zodra eventuele aanpassingen zijn afgesproken of de due diligence zonder noemenswaardige constateringen is afgerond, is het tijd om de afspraken goed te documenteren. De LOI is hiervoor de basis; daar staan veel van de condities immers al in. De overeenkomst hoeft geen ingewikkeld document van vijftig pagina’s met bijlagen te worden, maar moet wel goed overdacht zijn. Wij raden af dat je zelf iets opstelt met de koper. Ook al gaat het om een klein overnamebedrag, gebruik tenminste een standaardcontract voor een paar tientjes. Dan heeft er in ieder geval een jurist naar gekeken en kom je niet voor onaangename verrassingen te staan. 

Voor de grotere overnames is het slim om er in een eerder stadium een jurist bij te betrekken, zoals tijdens het opstellen van de LOI, en hem weer te benaderen zodra de daadwerkelijke verkoopovereenkomst wordt onderhandeld en opgesteld. Indien de koper een jurist in de arm heeft genomen, is het hoe dan ook raadzaam om dit zelf ook te doen. Al was het maar voor een eenmalige check voordat je uiteindelijk tekent. Natuurlijk, een jurist kost geld. Maar een onhandige deal tekenen waarin je ongewenste garanties afgeeft, kan nog veel meer kosten. Wie betaalt, bepaalt. Wil je zelf de controle in handen houden, spreek dan af dat je zelf de overeenkomst aanlevert. 

Diverse juristen bieden de optie van een zogenoemde contractreview aan. Je koopt dan zelf een standaardcontract en vult dat in met alle gegevens van de gesloten deal. Voordat je het tekent, wordt de overeenkomst nog gecontroleerd door een jurist. Dit is een interessante aanpak die je zekerheid geeft voor een scherpe prijs. Voor veel webshopovernames is dat een prima aanbod.

Wanneer er geen LOI is getekend in een eerdere fase, kan de periode van contractering enige tijd in beslag nemen. Een overeenkomst zal een paar keer tussen de partijen heen en weer gaan voordat de uiteindelijke vorm is bereikt. Zeker wanneer er externen (met eigen agenda’s) bij betrokken zijn kan dat even duren. Laat je hier niet in opjagen, want de inhoud is fundamenteel. Na de deal zul je veel plezier hebben van een goede en sluitende overeenkomst. Zeker wanneer gedoe met de koper kan ontstaan. 

Bekijk ook dit als een onderhandeling waar een win-winsituatie moet ontstaan. Vechten om ieder artikel is waarschijnlijk niet de beste aanpak, iets geven en nemen waarschijnlijk wel. Vraag jezelf af wat het allerbelangrijkste voor je is en probeer dat in ieder geval te realiseren. Laat het proces ook niet te lang doorgaan. Nadat een document driemaal heen en weer is gestuurd, is de lol ervanaf en wordt de gunfactor al snel minder. 

De garanties die je bereid bent te geven en de condities waaronder de gedefinieerde zaken worden overgedragen, vormen de kern van een overnameovereenkomst. Hier kun je ruimschoots van tevoren al over nadenken. Koop bijvoorbeeld een standaardcontract in een eerdere fase, nog voordat er sprake is van een deal. Je kunt dan tijdens gesprekken met kopers al je gedachten vormen over de inhoud en vorm.

Het is goed om te beseffen dat kopers soms een voorbehoud met betrekking tot de financiering willen opnemen. Het is niet raadzaam om dit in de overeenkomst vast te leggen. Het is slimmer om de koper de financierbaarheid te laten uitzoeken, voordat er een overeenkomst wordt getekend. Kies je er toch voor, leg dan vast dat de koper twee officiële afwijzingen van banken moet overleggen wanneer hij zich op het voorbehoud beroept.

Als de overnameovereenkomst is vormgegeven, volgt het daadwerkelijke tekenmoment. Daar mag je best een feest van maken. Het is de afsluiter van een langdurig traject, dus je mag dit heugelijke moment ook samen vieren. Vindt de overdracht bij een notaris plaats, zoals bij een aandelenoverdracht, neem dan een fles champagne mee om te toosten op jullie deal. Teken je zonder tussenkomt van een notaris, pak dan evengoed een moment. Hoe dan ook: vier het moment en sluit het traject feestelijk af. 

7.1.2 Het overdrachtsdocument

Nadat de overeenkomst is getekend, start de daadwerkelijke overdracht. De inkt is misschien nog niet eens droog, maar het is slim om hier snel mee te beginnen. Je bent immers geen eigenaar meer en de onderneming wordt nu voor risico van de koper gevoerd. De overdracht kun je goed voorbereiden. Wij raden verkopers altijd aan om in de maanden voorafgaand aan de overdracht al te starten met het opstellen van een uitgebreid overdrachtsdocument. Hoe uitgebreider, hoe beter.

De meeste verkopers worden geacht na de overdracht nog een periode beschikbaar te zijn voor vragen van de koper, of een kennismakingsronde langs de contactpersonen (denk aan leveranciers). En hoe beter het overdrachtsdocument in elkaar zit, hoe minder telefoontjes je van de koper tegemoet hoeft te zien. Bovendien maakt zo’n document een professionele indruk.

In een overdrachtsdocument neem je de volgende zaken op:

  • Beschrijving van de bedrijfsprocessen.

  • Contactgegevens van relaties.

  • Aanwezige contracten.

  • Alle accounts die nodig zijn om de webwinkel te runnen, inclusief logins en wachtwoorden.

De praktijk leert dat dit een hele lijst kan zijn; besteed hier dus veel aandacht aan. Pluis je hele mailbox uit en maak een complete lijst. Je kunt onder meer denken aan:

 
Kortom, alle accounts die gerelateerd zijn aan de onderneming. Maak vier kolommen: 

  1. De naam van de leverancier of aanbieder

  2. Het websiteadres

  3. De loginnaam die je gebruikt

  4. Het wachtwoord (wellicht pas je dat eerst nog aan) 

Deze lijst is waarschijnlijk niet compleet, omdat iedere webwinkel de zaken op een eigen manier runt, maar geeft je wel een goede indicatie. 

Let op: in het geval van een activatransactie, zijn veel betalinggerelateerde zaken en accounts niet overdraagbaar; denk aan een paymentprovider en PayPal-account. De koper moet zelf nieuwe accounts aanmaken en rekeningen openen, en deze koppelen op het moment van de overdracht.

Lees verder: Bestel Boek   Bestel Ebook