Letter of Intent & Due Diligence

Als de onderhandelingen vorderen, kom je steeds dichter bij een succesvolle webshopovername. Het is dan verstandig om de resultaten van het proces tot nu toe op papier te zetten en randvoorwaarden op te stellen. Over het algemeen is het onderhandelingsresultaat pas echt bereikt als het op papier staat; dan heeft het toch een definitiever karakter. En dan breekt ook de fase aan om het bedrijf aan een goede inspectie te onderwerpen: kloppen de cijfers en wat is de staat van de webshop?

6.1 Letter of intent

Zodra de prijs en de condities van een overname zijn onderhandeld, kun je de intenties vastleggen in een letter of intent (LOI). Dit is een overeenkomst waarin je samen de voornemens vastlegt. De LOI geeft meestal alle afgesproken voorwaarden weer, evenals de overeengekomen prijs, onder de conditie dat het boekenonderzoek geen vreemde uitkomsten oplevert. De overeenkomst is meestal al een behoorlijk concreet en uitonderhandeld document. Ga er dus niet lichtzinnig mee om. 

In de LOI wordt vaak gewerkt met ontbindende voorwaarden. Wanneer je voorbehouden wilt opstellen, dien je rekening te houden met de belangen van de andere partij. Daarnaast wordt van je verwacht dat je, zeker wanneer de onderhandelingen al in een vergevorderd stadium zijn, je uiterste best doet om het ook echt volledig met elkaar eens te worden. In het geval dat hieraan wordt getwijfeld, kan het beroep op voorbehoud worden afgewezen. 

Een standaard-LOI is via diverse websites af te nemen. Op WebshopOvername.nl wordt een aangepaste versie voor webshopovernames aangeboden. Deze templates zijn vaak goedkoop en eenvoudig in te vullen. Voor de complexere overnames is het vrijwel altijd aan te raden om een jurist over je schouder mee te laten kijken (zie hoofdstuk 10). Vanuit kostenoverwegingen kun je besluiten om de LOI eerst zelf op te stellen, en daarna door een jurist te laten nakijken. Zorg dan wel voor een duidelijke toelichting, zodat de jurist exact weet wat je intenties zijn.

Belangrijke onderdelen van een letter of intent

1. De overeengekomen prijs en de onderhandelde condities.

2. De koper wordt met de ondertekening van de LOI meestal exclusiviteit gegund. Met andere woorden: de verkoper staakt eventuele onderhandelingen met andere partijen.

3. De gevolgen van de uitkomst van de due diligence. Als de uitkomsten van een boekenonderzoek afwijken van de eerder gedeelde informatie, kan dat reden zijn voor een aanpassing van de overeengekomen prijs. Meestal wordt de mate waarin vooraf vastgelegd, zodat er geen nieuwe onderhandelingen ontstaan. Het is het overwegen waard om een zogenoemde confirmatory due diligence overeen te komen. De koper heeft hierbij na de due diligence alleen de optie om zich op basis van grote afwijkingen (de mate waarin moet je beschrijven) helemaal terug te trekken, of alsnog de deal te tekenen. Zo voorkom je nieuwe prijsonderhandelingen, maar is er dus wel een risico dat bij afwijkingen de volledige deal van tafel is.

4. Verder bevat de intentieverklaring vaak een tijdschema waarin het vervolg van de overname wordt beschreven. Het is gebruikelijk dat de planning vrij strak is, zodat de snelheid in de onderhandelingen blijft. Is dit niet het geval, dan is de kans groot dat een van de partijen ongeduldig wordt en dat de sfeer tijdens het proces verslechtert. 

5. Hoewel beide partijen de intentie hebben om tot een succesvolle deal te komen, kan het vóórkomen dat de koper en verkoper er alles aan gedaan hebben om overeenstemming te bereiken, maar dat dit niet heeft mogen baten. Om eventuele onenigheid over de gemaakte kosten te voorkómen, is het gebruikelijk om in de LOI vast te leggen welke partij verantwoordelijk is voor welke kosten. Denk bijvoorbeeld aan de kosten voor het duediligenceonderzoek, de notaris en de advocaat. 

Wij zien vaak dat de verkoper het opstellen van de LOI en de verkoopovereenkomst betaalt en dat de koper eventuele overige overdrachtskosten betaalt, zoals de notariskosten. De stap om gezamenlijk een LOI te tekenen wordt echter niet altijd genomen: een deel van de webshopovernames vindt plaats tegen relatief lage bedragen; een LOI wordt dan nog weleens achterwege gelaten. Overige kosten van de overname (denk aan de due diligence) dragen beide partijen veelal zelf. 

Tips en tricks

• Een LOI is geen bindende koopovereenkomst, maar er kunnen wel degelijk rechten aan worden ontleend. Om deze reden is het raadzaam om duidelijk aan te geven of iets een afspraak of een intentie is.

• Ook hier gaat de regel op: wie betaalt, bepaalt. Wil je controle over de inhoud van de LOI, spreek dan af dat jij dit document aanlevert. De kosten zijn dan voor jou, maar je bepaalt wel de initiële inhoud; de praktijk leert dat dit toch vaak de blauwdruk voor het uiteindelijke document vormt en dat er alleen op details nog zaken worden aangepast.

6.2 Due diligence

Een niet te onderschatten fase bij een overname is de due diligence. De letterlijke betekenis van ‘due diligence’ is ‘gepaste zorgvuldigheid’, maar in het geval van een bedrijfsovername wordt er vooral het boekenonderzoek mee bedoeld. Hoe je het ook vertaalt, met due diligence wordt de webshop dus zeer zorgvuldig onder de loep genomen. 

Bij een dergelijk duediligenceonderzoek wordt kritisch bekeken of de opgegeven cijfers en informatie wel juist zijn. Dat beperkt zich wat ons betreft niet alleen tot de boekhouding. Ook de webshop zelf kan in deze fase grondig worden doorgelicht op techniek en bijvoorbeeld prestaties op het gebied van SEA en SEO. De uitkomst van de due diligence is dus vooral validatie van de door de verkoper gedeelde informatie, op basis waarvan de koper zijn bod heeft uitgebracht. 

6.2.1 Verkoper

De meeste verkopers vinden de due diligence een spannende stap in de overname: een koper en zijn adviseurs krijgen de vrije hand om naar alle zaken van de onderneming te speuren en zullen meestal wel wat op te merken hebben.

Als verkoper kun je deze fase bespoedigen en vereenvoudigen door te zorgen dat je boekhouding goed op orde is – te weten bijgewerkt, overzichtelijk en vooral accuraat. Heb je vooraf bepaalde posten genormaliseerd, vermeld dit dan al in het verkoopmemorandum. In de fase van de due diligence wil je geen verrassingen meer moeten presenteren.