Wat is het nut van een bankgarantie?
Indien u ooit een huis heeft gekocht of verkocht, dan heeft u vast al wel eens van de term 'bankgarantie' gehoord: het is een veel gebruikt middel bij vastgoedtransacties tussen particulieren. Maar wist u ook dat de bankgarantie ook heel nuttig kan zijn bij een bedrijfsovername? In dit artikel leggen we uit wat een bankgarantie is en waarom het verstandig kan zijn om deze in te zetten bij de overname van een (online) bedrijf.
Wat is een bankgarantie?
Een bankgarantie is feitelijk een overeenkomst. In deze overeenkomst garandeert een bank (vandaar de term 'bankgarantie') dat het een bepaald bedrag onvoorwaardelijk aan de begunstigde van de bankgarantie uitbetaalt, zodra deze begunstigde daarom vraagt.
Wanneer gebruikt u een bankgarantie?
Algemeen gesproken wordt een bankgarantie gebruikt in situaties waarin onzekerheid heerst. Dat kan bijvoorbeeld zijn doordat koper en verkoper zich in verschillende delen van de wereld bevinden. Maar in het geval van een bedrijfsovername zal het vaak gaan om een andere situatie met onzekerheid: de periode tussen de tekendatum van een overnameovereenkomst en de daadwerkelijke overdracht van de onderneming. De koper belooft met het tekenen van de overnameovereenkomst dat hij of zij de onderneming overneemt voor een afgesproken bedrag. De verkoper wil zeker weten dat de koper op het moment van de overdracht ook daadwerkelijk over dit bedrag kan beschikken. Zeker als de periode tussen tekenen en leveren langer dan gebruikelijk is (in het geval van webwinkelovernames bestempelen wij een periode die langer is dan 4 weken als 'lang'), valt een bankgarantie te overwegen.
In de tussenliggende periode kan er namelijk van alles gebeuren: de koper kan zich bijvoorbeeld bedenken, kan failliet gaan of het geld ergens anders aan uitgeven. Maar er kunnen ook zaken gebeuren buiten de invloedssfeer van de koper, die wel veel impact hebben. Denk aan de Covid pandemie bijvoorbeeld. Aan de andere kant heeft de verkoper andere kopers al aangegeven dat de onderneming is verkocht en zijn er waarschijnlijk al veel kosten gemaakt. Kortom, de verkoper is er alles aan gelegen om zeker te weten dat de overeengekomen deal ook daadwerkelijk volgens plan wordt uitgevoerd. De bankgarantie is daarbij een nuttig middel.
Hoe werkt aan bankgarantie?
Wanneer koper en verkoper zijn overeengekomen dat er een bankgarantie zal worden verstrekt als zekerheidsstelling voor de betaling aan de verkoper, dan zal de koper in contact moeten treden met diens bank. Als afnemer van de bankgarantie zal de koper aan de bank een vergoeding moeten afdragen voor deze garantie.
In deze garantie moet de verkoper als begunstigde zijn opgenomen.
Op het moment dat de bankgarantie is verstrekt, zal de bank een tegoed bevriezen op de rekening van de koper ter hoogte van de afgegeven bankgarantie. Als de koper dit bedrag niet ter beschikking heeft, dan zal de bank ook geen garantie verstrekken.
Zodra de bankgarantie is afgegeven kan de verkoper hier een beroep op doen wanneer de koper (om welke reden dan ook) op de afgesproken datum niet de overeengekomen betaling heeft verricht. De verkoper richt zich dan tot de bank en deze zal het afgesproken bedrag dan overmaken aan de verkoper. Banken moeten iedere claim van de begunstigde op een bankgarantie onvoorwaardelijk honoreren. Of de koper het hier wel of niet mee eens is, maakt voor de bank niet meer uit: er wordt direct betaald en de koper (de garantiegever) heeft geen juridische opties om de betaling aan de verkoper (de begunstigde) te voorkomen.
Het is belangrijk dat de verkoper het contract (het document) waarin de bankgarantie is uitgewerkt ook daadwerkelijk zelf ontvangt, omdat hiermee aanspraak op de uitbetaling kan worden gedaan.
De einddatum van de bankgarantie
Let bij het afsluiten goed op de afloop van de bankgarantie: zonder duidelijke einddatum, blijft de garantie van kracht en kan de begunstigde deze blijven inroepen. Ook als het betreffende contract tussen koper en verkoper niet eens meer van kracht is.
Aan de andere kant moet de einddatum die wordt gekozen wel verstandig zijn: als de bankgarantie wordt afgesloten voor een boetebeding, of ter dekking van de garanties en vrijwaringen dan moet de einddatum van de bankgarantie wel van een later moment zijn dan de afloop van het betreffende boetebeding/garantie/vrijwaring. Anders kan de verkoper deze immers niet tijdig inroepen.
(in het geval van een bankgarantie ter zekerheidsstelling van de garanties en vrijwaringen in een overnameovereenkomst zijn de rollen uiteraard omgedraaid: dan is de verkoper de garantiegever en de koper de begunstigde).
Wat kost een bankgarantie?
Banken moeten kosten maken om een bankgarantie te verstrekken en die kosten worden uiteraard doorberekend aan de garantiegever. Dat gaat meestal om behandelkosten en daarbovenop een periodieke provisie die afhangt van de termijn van de afgegeven bankgarantie. Voor de behandelingskosten kan men rekenen op een bedrag vanaf €500. De periodieke provisies worden gevormd door een percentage van de gegarandeerde som. Denk hier aan +/- 1% van de som per jaar. De provisie blijft doorlopen zolang de bankgarantie nog niet is beëindigd.
